به نقل از «مشرق»

گرایش عربستان به شرق و دوری از آمریکا

تاریخ انتشار: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۶۰۱۰۲۰

عربستان سعودی غنی از منابع نفتی در حال پیوستن به سازمان همکاری شانگهای است.

به گزارش مشرق، هیئت وزیران عربستان سعودی به‌تازگی تصمیم برای پیوستن به سازمان همکاری شانگهای را تصویب کرد. این می‌تواند سیگنالی باشد که ریاض با تمام ذخایر انرژی خود در حال انتخاب طرف در جنگ اوکراین است. ریاض که به دلیل خودداری جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا از معامله با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی خشمگین شده است، به روسیه و چین نزدیک‌تر می‌شود؛ به ویژه از زمانی که چینی‌ها برای ایجاد روابط میان پادشاهی سعودی و ایران میانجی‌گری کردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در سال ۱۹۹۶ سازمان موسوم به «پنج شانگهای» متشکل از جمهوری خلق چین، قزاقستان، قرقیزستان، روسیه و تاجیکستان فعالیت خود را آغاز کرد. در سال ۲۰۰۱ میلادی کشورهای آسیای مرکزی دیگری به عضویت درآمدند و نام خود را به سازمان همکاری شانگهای، به‌عنوان سازمان همکاری نظامی، سیاسی و اقتصادی تغییر داد.

از آن زمان، بسیاری از کشورهای آسیای مرکزی، به علاوه مغولستان به عنوان ناظر و منتقد و در سال ۲۰۱۷، پاکستان و هند به آن پیوستند.

در سال جاری میلادی سازمان همکاری شانگهای نزدیک به ۵۰ درصد از جمعیت جهان را به عنوان کشورهای عضو، ناظر یا شریک و تقریباً ۳۰ درصد از اقتصاد جهانی را به صورت اسمی (یعنی دلار خالص) در اختیار دارد.

این مقدار کمی بیش از ۴۰ درصد در برابری قدرت خرید (PPP) را نشان می دهد، اصطلاحی که قدرت اقتصادی تنظیم شده برای بهای تمام شده کالاها در کشور یا گروهی از کشورها را اندازه می‌گیرد.

برای در نظر گرفتن این موضوع در چشم اندازی، «گروه ۲۰» جمعیتی بسیار کمتر و تنها حدود ۲۷ درصد از اقتصاد جهانی را از نظر PPP نشان می‌دهد.

سازمان همکاری شانگهای در حال حاضر نفوذ اقتصادی بیشتری نسبت به «گروه هفت» دارد و در سال ۲۰۲۱ آخرین مجموعه رزمایش های نظامی ترکیبی خود را برگزار کرد.

اکنون عربستان سعودی غنی از منابع در حال پیوستن به این سازمان است.

سازمان همکاری شانگهای به طور مکرر رزمایش های مشترک نظامی و ضد تروریسم برگزار می‌کند که برنامه بعدی آن در سال ۲۰۲۳ برنامه ریزی شده است و در این میان دیدن نحوه تعامل نظامی عربستان سعودی جالب خواهد بود.

نزدیک شدن به پکن به ویژه با توجه به اینکه چین به‌تازگی اعتبار دیپلماتیک خود را با مذاکره برای نزدیک شدن عربستان سعودی و ایران تقویت کرده، بسیار مهم است.

افزایش نفوذ چین

شی جین پینگ، رئیس جمهور چین از جنگ اوکراین برای آزمایش عزم غرب، استفاده از ذخایر مهمات جنگی غرب و ارزیابی اثربخشی تسلیحاتی که غرب به اوکراینی‌ها می‌دهد، استفاده می‌کند؛ در حالی که به هدف اعلام شده خود برای اتحاد مجدد سرزمین اصلی و جزیره تایوان نزدیک‌تر می‌شود.

هند به عنوان یکی از اعضای سازمان همکاری شانگهای و «کواد» (اتحاد سست استرالیا، هند، ژاپن و آمریکا) در حال بازی با هر دو طرف شمشیر است. نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند به‌تازگی در پاسخ به این سؤال که هند بیشتر به سمت چین یا آمریکا کشیده شده است، گفت: در حال ایجاد قطب سوم هستیم.

گسترش سازمان همکاری شانگهای به‌وسیله چین و بکارگیری قدرت دیپلماتیک خود در حمایت از این هدف است که به عنوان قدرتی جهانی در نظر گرفته شود. به‌تازگی پکن به جهان یادآوری کرد، در سال ۱۹۷۱ میلادی قطعنامه ۲۷۵۸ سازمان ملل متحد موضع خود را در زمینه دولت قانونی چین تصریح کرد. با افزایش تنش‌ها، گسترش سازمان همکاری شانگهای و بحث در زمینه معنای قطعنامه ۲۷۵۸ اهمیت بیشتری می‌یابد.

آمریکا در حال تقویت متحدان اصلی خود است که می‌توانند به‌وسیله ناتو و آکوس از مواضع این کشور در تایوان حمایت کنند، اما در کشورهای در حال توسعه این پشتیبانی در حال ضعیف شدن است و آمریکا با دخالت های خود در منطقه و سیاست‌های تنش‌زا سعی در کشاندن ناآرامی و بی‌ثباتی به منطقه شرق آسیا دارد.

آمریکا که هر روز بیش از پیش به دلیل سیاست‌های غلط و مداخله جویانه خود به انزوا کشیده شده است، نخواهد توانست نقشه‌های شوم خود را در منطقه غرب آسیا اجرا کند.

منبع:راهبرد معاصر

منبع: مشرق

کلیدواژه: اعتراضات فرانسه قیمت محمد بن سلمان گروه هفت عربستان منطقه غرب آسیا سازمان همکاری شانگهای جینپینگ خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت سازمان همکاری شانگهای عربستان سعودی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۶۰۱۰۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نگاهی به توافق امنیتی جدید عربستان و آمریکا/ واشنگتن و ریاض در انتظار چراغ سبز اسرائیل

به گزارش خبرآنلاین ، جماران به نقل از سی ان ان نوشت:

یک معاهده دفاعی، ائتلاف امنیتی هفت دهه ای بین عربستان سعودی و ایالات متحده را مستحکم و آنها را هر چه بیشتر به یکدیگر نزدیک می کند، زیرا دشمنان ایالات متحده مانند ایران، روسیه و چین به دنبال گسترش نفوذ خود در خاورمیانه هستند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، مدت‌هاست که به دنبال روابط با عربستان سعودی است، زیرا این اقدام می‌تواند در سراسر جهان اسلام تاثیر خود را بگذارد.

متیو میلر، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه گفت که ایالات متحده در حال مذاکره برای یک قرارداد بزرگ شامل سه جزء است.

مولفه اول شامل بسته ای از توافقات بین آمریکا و عربستان سعودی، مولفه دیگر عادی سازی روابط بین عربستان سعودی و اسرائیل و مولفه سوم تشکیل کشور فلسطین است.

به گفته سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این سه با هم مرتبط هستند و هیچ کدام بدون دیگران جلو نمی روند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، در یک میزگرد در کنفرانس اقتصادی این هفته در ریاض گفت: برای اینکه عادی سازی بین عربستان سعودی و اسرائیل محقق شود، باید مسیری برای تشکیل کشور فلسطین و «آرامش در غزه» وجود داشته باشد. به نظر من کاری که عربستان سعودی و ایالات متحده با هم در زمینه توافقات خود انجام داده اند، به طور بالقوه به اتمام نزدیک است، اما برای پیشبرد عادی سازی دو چیز لازم است: آرامش در غزه و مسیری معتبر به سوی یک کشور فلسطینی.

وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد، در حاشیه این مجمع، بلینکن با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی (MBS) دیدار کرد تا در مورد این توافق گفتگو کند. کارشناسان، پیمان عربستان و آمریکا را «مجموعه ای جامع از تفاهمات» توصیف می کنند که شامل تضمین های امنیتی، اقتصادی و فناوری برای سعودی و همچنین حمایت از برنامه هسته ای غیرنظامی این کشور می شود.

انتظار می‌رود این توافق عادی‌سازی از توافق‌نامه ابراهیم، مجموعه‌ای از معاهده‌هایی که چهار کشور عربی اسرائیل را در سال ۲۰۲۰ به رسمیت شناختند و تقاضای دیرینه اعراب برای تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی به عنوان پیش‌شرط به رسمیت شناختن اسرائیل را نادیده گرفتند الگوبرداری شود.

محمد بن سلمان پیشتر گفته بود که توافق با اسرائیل «بزرگترین توافق تاریخی از زمان جنگ سرد» خواهد بود. در سال ۲۰۲۱، نتانیاهو این توافق را اینگونه توصیف کرد که اسرائیل را قادر می‌سازد «دکترین قدیمی و خطرناک سرزمین‌ در ازای صلح را جایگزین کند و صلح را در ازای صلح به ارمغان آورد، بدون اینکه اسرائیل حتی یک سانتی‌متر از دست بدهد».

از آن زمان، دولت بایدن عادی سازی اسرائیل و عربستان را در مرکز سیاست خاورمیانه ای خود قرار داده است. ایالات متحده و عربستان سعودی در سال ۲۰۲۳ به گفتگوها درباره این پیمان ادامه دادند و انتظار می‌رفت که بلینکن در ۱۰ اکتبر سال گذشته به ریاض برود تا درباره جزئیات آن صحبت کند، این تاریخ درست سه روز قبل از حمله حماس به اسرائیل بود که عملا این توافق را به تاخیر انداخت.

تحلیلگران می گویند که حمله بعدی اسرائیل به غزه که این منطقه را ویران کرده و بیش از ۳۴۰۰۰ فلسطینی را کشته، ممکن است پارامترهای توافق را برای عربستان سعودی تغییر داده باشد. اکنون پذیرش بخشی که خواستار مسیری «غیرقابل بازگشت» به سوی تشکیل یک کشور فلسطینی است، کلید اصلی بخش عادی سازی توافق گسترده تر خواهد بود.

نتانیاهو بارها چشم انداز تشکیل کشور مستقل فلسطینی را رد کرده و استدلال می کند که این امر به امنیت اسرائیل آسیب می زند و بر ادامه جنگ غزه تا زمانی که حماس از بین برود، مصمم است.

تحلیلگران می گویند که این موانع ممکن است منجر به تلاش عربستان برای بستن توافق دوجانبه بدون جزء عادی سازی توافق شود. اما چنین رویکردی با موانع بزرگی روبرو خواهد شد. سناتور جمهوری خواه لیندسی گراهام در این باره می گوید: توافقی که تعهد نظامی قاطعانه ایالات متحده به امنیت عربستان سعودی را بدون مولفه عادی سازی ایجاد می کند، بعید است از کنگره آمریکا عبور کند.

اگر توافقنامه دفاعی متقابل در قالب یک معاهده مورد مذاکره قرار گیرد، برای الزام آور شدن نیاز به ۶۷ رأی در سنا دارد. گراهام در پاسخ به گزارش‌هایی مبنی بر تصمیم عربستان سعودی گفت: بدون عادی‌سازی روابط اسرائیل و عربستان و اطمینان از تامین نیازهای امنیتی اسرائیل در مورد پرونده فلسطین، رای بسیار کمی برای توافق دفاعی متقابل بین ایالات متحده و عربستان سعودی وجود خواهد داشت.

کارشناسان می گویند که شاید بایدن بتواند با الگوبرداری از توافقنامه امنیتی دیگری که سال گذشته با بحرین امضا کرد، کنگره را برای رسیدن به توافق دور بزند. به گفته فراس مکساد، کارشناس ارشد و مدیر توسعه استراتژیک در موسسه خاورمیانه در واشنگتن دی سی، مسیر دیگری وجود دارد که حول توافقنامه یکپارچگی و رفاه امنیت جامع که دولت بایدن در سپتامبر ۲۰۲۳ با بحرین امضاء کرد، الگوبرداری شده است. متن این پیمان صراحتاً بیان می‌کند که ممکن است از طرف های دیگر برای پیوستن دعوت شود.

با این حال، هیچ نشانه ای مبنی بر اینکه دولت بایدن برای تصویب توافق دوجانبه با عربستان سعودی، کنگره را دور بزند، وجود ندارد. برای عربستان سعودی، توافق دوجانبه با ایالات متحده یک پیروزی بزرگ خواهد بود، که نشان دهنده پایان دورانی است که بایدن به دنبال تضعیف محمد بن سلمان به اتهام دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، ستون نویس واشنگتن پست در کنسولگری سعودی در استانبول بود.

برخی کارشناسان معتقدند که این توافق همچنین «سلطه آمریکا را در خاورمیانه برای نسل‌ها تثبیت می‌کند و چالش رو به رشد چین و روسیه را کمرنگ می‌کند.» محمد بن سلمان مشتاق تقویت سیستم دفاعی عربستان و تنوع بخشیدن به اقتصاد عربستان به دور از هیدروکربن است، زیرا او یک سیاست اقتصادی بلندپروازانه به نام چشم انداز ۲۰۳۰ را دنبال می کند. پادشاهی سعودی دارای یک برنامه هسته ای غیرنظامی نوپا است که ولیعهد مایل به توسعه آن با حمایت ایالات متحده است.

به گفته کارن یانگ، محقق ارشد پژوهشی در مرکز دانشگاه کلمبیا، عربستان سعودی مایل است با ایالات متحده معامله کند و این احتمالاً بهترین زمان در دوران دولت بایدن برای کمک به برخی از مسائل مهم در کنگره نظیر سیاست جهانی انرژی است.

یکی دیگر از نقاط سخت در حمایت ایالات متحده از چنین برنامه ای، مخالفت آمریکا با غنی سازی محلی اورانیوم در داخل خاک کشورها است، غنی سازی یک جزء کلیدی برای تولید انرژی هسته ای است که می تواند برای تولید سلاح های هسته ای نیز استفاده شود. عربستان سعودی از نظر ذخایر اورانیوم غنی است و اصرار دارد که بتواند آن را در داخل غنی سازی کند . در صورت تحقق چنین مسئله ای این برای یک کشور عربی برای اولین بار خواهد بود. برای مثال، امارات متحده عربی همسایه، اورانیوم غنی شده را برای نیروگاه های هسته ای خود وارد می کند.

روز چهارشنبه، سناتور دموکرات، اد مارکی، رئیس مشترک گروه کاری تسلیحات هسته‌ای و کنترل تسلیحات، از دولت بایدن خواست اطمینان حاصل کند که ریاض از غنی‌سازی و بازفرآوری مواد هسته‌ای خودداری می‌کند . او در بخش هایی از سخنان خود به اظهارات قبلی محمد بن سلمان استناد کرد که گفته بود عربستان سعودی در صورت حرکت تهران به سمت سلاح هسته ای در این مسیر گام خواهد گذاشت. وی گفت: مسیر صلح خاورمیانه نباید شامل چشم انداز عربستان سعودی مجهز به سلاح هسته ای باشد که منافع آمریکا، متحدان و شرکای خود را در سراسر منطقه تضعیف کند.

پیمان عربستان سعودی و آمریکا دو کشور را موظف می کند که برای بازدارندگی و مقابله با هرگونه تجاوز خارجی با یکدیگر همکاری کنند، اما به این تعهد جنبه معاهده رسمی نمی دهد.

زمانی که شرایط سیاسی اجازه دهد، هنوز جایی برای یک توافق امنیتی چندجانبه که در نهایت شامل اسرائیل، بحرین، ایالات متحده و دیگران باشد، وجود خواهد داشت. انتخاب با اسرائیل خواهد بود که چه زمانی آماده پاس دادن توپ به سمت تشکیل کشور مستقل فلسطین باشد.

۳۱۱۳۱۱

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902948